Freze makineleri imalat endüstrileri için son derece değerlidir. Farklı malzemelerin hassas bir şekilde kesilmesine ve şekillendirilmesine yardımcı olurlar. Ancak, performansları ve hassasiyetleri onları doğru kullanıp kullanmadığınıza bağlıdır. Ne yazık ki, insanlar farkındalık eksikliği nedeniyle bu makinelerin çoğunu kullanmıyor. Bu durum beni bir freze makinesinin nasıl kullanılacağı konusunda yazmaya yöneltti.
Küçük hatalar ciddi sonuçlara yol açar. Bu, freze makineleri söz konusu olduğunda da geçerlidir. Bu yüzden insanlar makinelerinin arızalı olduğuna inanmaya başlar. Bunun yerine, makine koşullarını kendi yolunuzda kullanmak daha önemlidir. Bu küçük hatalardan nasıl kaçınabileceğinizi açıklayacağım. Öyleyse başlayalım ve doğru yolu tartışalım!
Freze Tezgahının Parçaları
Ana bölüme geçmeden önce, freze makinelerinin farklı parçalarını tartışalım. Bu parçaları bir kez anladığınızda, kullanımları çok daha kolay hale gelir. Dahası, bu bileşenler birlikte uyum içinde çalışmalıdır. Herhangi biri arızalanırsa, doğru çıktılar elde edemezsiniz. İşte her bir elemanın işlevselliğini gösteren bir tablo:
| Parça | Rol |
| Üs | Tüm freze makinesine stabilite sağlar. |
| Sütun | Makinenin iş milini tutar |
| Diz | Masayı destekler ve masayı yukarı veya aşağı hareket ettirebilir. |
| Tablo | İş parçasının monte edildiği yüzey. Çalışma masası olarak da adlandırılır. |
| Mil | Malzemeyi kesmek ve şekillendirmek için kesici takımı döndürür ve tutar. |
| Güç Beslemesi | Tutarlı ve düzgün kesim için tablayı otomatik olarak hareket ettirir. |
| Kontrol Paneli | Operatörün makineyi programlamasını ve kontrol etmesini sağlar (CNC makinelerine özgü). |
Herhangi bir sorunla karşılaşmamak için bu parçaları anlamanız gerekir. Örneğin, kesici takımların iş miline nasıl takılacağını bilmelisiniz. Benzer şekilde, iş parçasını çalışma tezgahına nasıl sıkıştıracağınızı da bilmelisiniz. Genellikle insanlar bu parçaların işlevselliğini anlamaya dikkat etmezler.
Sonuç olarak, istemeden bazı hatalar yaparlar. Bunlar arasında kesici takımların yanlış yerleştirilmesi veya iş parçasının tablaya uygun şekilde sabitlenmemesi sayılabilir. Makine bu hatalara rağmen çalışır. Ancak çıktı, hassasiyetten ödün verilmesiyle birlikte gelir. Bu makalede, bu kasıtsız hatalardan kaçınmak için birçok ipucu alacaksınız.
Freze Makinesi Nasıl Kullanılır?
Freze makinesini kullanırken uymanız gereken bazı güvenlik protokolleri vardır. İş parçasındaki talaşların sizi rahatsız etmediğinden emin olmak için gözlük ve maske takın. Ayrıca, hareket halindeyken kesici aletlerden uzak durmaya çalışmalısınız. Çalışırken güvenlikten ödün vermenin ciddi sonuçları olabilir. Şimdi aşağıya inelim ve bir freze makinesini kullanmanın yararlı ipuçlarını ve doğru yollarını tartışalım.
1- Kesici Seçimi
Öncelikle, göreviniz için doğru kesme aletini seçmelisiniz. Unutmayın, farklı şekillere sahip farklı kesici takımlar mevcuttur. Hepsi farklı şekiller ve çıktılar elde etmek için freze makinelerinde kullanılabilir. Her biri benzersiz işlevsellik sunar. İş parçasının bazı kısımlarını kesmek için keskin kesici takımlar kullanacaksınız.
Benzer şekilde, malzemenin nazikçe işlenmesi farklı aletler gerektirir. Kesici takımlar çeşitli malzemelerden yapılır. Örnekler arasında HSS, karbür ve alüminyum bulunur. Eğer güçlü bir malzeme kesiyorsanız, HSS malzemeden yapılmış aletler kullanın. HSS yapımı kesici takımlar çok sağlamdır. Buna karşılık, ahşap veya başka bir yumuşak malzemeyi kesmek için bu kadar sağlam aletler gerekmez.
2- Kesiciyi Dikkatlice Monte Edin
İnsanlar bir kesiciyi iş miline monte ederken hata yaparlar. Unutmayın, iş mili makinenin kesici takımları tutan bir parçasıdır. Makinenin çalışması sırasında iş mili, kesicileri döndürmek için hareket eder. Çalışırken hareket etmemeleri için kesicileri iş millerine sıkıca takmalısınız. Kesicileri iş mili ile sıkmak için bir anahtar kullanın.
Unutmayın, bu adımdaki küçük bir hata ciddi sonuçlar doğurabilir. Hatalar, kesici takımların iş milinden ayrılmasına yol açabilir. Bu da operatörün yaralanmasına ve makinenin hasar görmesine neden olabilir. Ayrıca, gevşek takılmış kesiciler iş parçasını tam olarak kesmez veya şekillendirmez. Aleti monte ettikten sonra, kurulumlarını kontrol ettiğinizden emin olun.
Hızlı vurgu: Modern freze makineleri bir iş tutma cihazı ile birlikte gelir. Bu cihazı iş mili üzerinde sıkmalısınız. İş milini sabit tutacak ve herhangi bir titreşimi önleyecektir. İş milindeki titreşim, çalışmanızın hassasiyetini etkileyebilir.
3- İş Parçasının Yerleştirilmesi
Kesici takımlar monte edildikten sonra, sıra iş parçasını tablaya yerleştirmeye gelir. Unutmayın, çalışma tablası iş parçasını sıkıştırmanız gereken yerdir. Freze makinesinde iş parçası sabit kalır. İş miline monte edilen kesici takımlar sabit iş parçasını keser ve şekillendirir. Bu nedenle, bağlama, iş parçasının stabilitesi için kritik öneme sahiptir.
İş parçasını yerleştirmek söz konusu olduğunda roket bilimi yoktur. Her freze makinesi, iş parçası için işaretlenmiş özel bir yerle birlikte gelir. Tek yapmanız gereken iş parçasını yerleştirmek ve sıkıştırmaktır. Bunu yaptıktan sonra, dengesini kontrol etmenizi öneririm. Ayrı olarak hareket etmemeli, çalışma masasına sıkıca tutturulmalıdır.
4- Çift Kontrol Ekranı (CNC Freze Makinesi Durumunda)
İki tür makine vardır: CNC ve manuel. Eğer bir CNC makinesi kullanıyorsanız, dijital ekranı da analiz etmelisiniz. Kontrol sırasında, bilgisayarın kendisine kodlanmış talimatları verdiğinden emin olun. Her şey yolunda görünüyorsa, makineyi açabilirsiniz. Kesme aletleri bilgisayarlı talimatları takip etmeye başlayacaktır.
Bazen bilgisayara talimatlar verir ve bir süre bekletirsiniz. Siz görmezsiniz ama bilgisayar kodlanmış talimatları verdiğinizde hatalar gösterebilir. Ekranı iki kez kontrol etmek her şeyin mükemmel olmasını sağlar. Manuel freze makinesi mi kullanıyorsunuz? Makineyi kontrol etmek için bilgisayarlı bir ekranınız olmayacak.
5- Kesici Takımların Hızı
Kesici takımların hızı da hassasiyeti etkileyen önemli bir faktördür. Daha sert ve daha yumuşak malzemelerin kesilmesi, farklı hızlarda farklı kesici takımlar gerektirir. Daha sert malzemeyi yüksek hızda keserseniz aletler aşırı ısınabilir. Bu nedenle, aşırı ısınma sorunlarını önlemek için daha sert malzemeyi biraz daha yavaş kesmelisiniz.
Diğer taraftan, yumuşak malzemelerin kesilmesi kolaydır. Kesme aletlerinden ek bir güç gerektirmezler. Böylece, kesici takımlar için yüksek hız ayarlayabilirsiniz. Daha fazla enerji harcamaları gerekmeyeceğinden aşırı ısınma sorunlarıyla karşılaşmazlar. Genel olarak, aletlerin ne çok hızlı ne de çok yavaş olmak üzere orta aralıktaki hızlarını öneririm.
6- Artan Kesintiler Yapın
CNC freze makineleri ayarlanmış kodlu talimatları takip eder, değil mi? Hassasiyeti artırmak için hiçbir şey yapmanıza gerek yoktur. CNC sistemi kesici takımların nasıl kesileceğiyle ilgilenir. Ancak manuel makinelerde omuzlarınızda daha fazla sorumluluk vardır. Kesim sırasında bütün bir parçayı tek seferde kesmeye çalışmayın.
Bunun yerine, frezeleme sırasında daha nazik bir yaklaşım izlemelisiniz. İş parçasının herhangi bir bölümünü kesmek gerekiyorsa kademeli kesimler yapmanızı öneririm. Neden mi? Çünkü bu, kesimin hassasiyetini ve düzgünlüğünü artırır. Parçaları tek seferde kesmek yanlışlıklara yol açabilir. Parçayı yavaşça kestiğinizde, kesme işlemi üzerinde daha fazla kontrol sahibi olursunuz.
7- Araçların Değiştirilmesi
Kesim sırasında kesici takımları değiştirme ihtiyacı hissedebilirsiniz. Örneğin, sert bir metal parçasını kesmeniz gerektiğini düşünün. Ancak bu parçaya aynı zamanda pürüzsüz bir finisaj da vermeniz gerekiyor. Bu durumda, iki farklı kesme aletine ihtiyacınız olacaktır. İlki keskin kesici olacaktır. Gerekli metal parçasını doğru şekilde kesecektir.
Kesildikten sonra, pürüzsüzlüğü sağlamak için bir kaba işleme aleti kullanmalısınız. Bu nedenle, takımları değiştirmek için önce makineyi kapatmalısınız. Unutmayın, önce bir anahtar kullanın ve halihazırda takılı olan takımları çıkarın. Şimdi, kaba işleme aletlerini takın ve aletlerin sıkıca takıldığından emin olun. Bir iş miline gevşek bir şekilde takılmamalıdırlar.
Kaba işleme takımları, kesilen parça üzerinde finisaj oluşturmak için keskin kesme kenarlarına sahiptir. Kaba işleme takımlarını taktıktan sonra makineyi çalıştırabilirsiniz. Unutmayın, kesici takımları iş miline takmak basit bir iş gibi görünür. Ancak insanlar kesicileri monte ederken genellikle hata yaparlar. Her zaman dikkatli olmalı ve takımı iş miline sıkıca bağlamalısınız.
Freze Makineleri Nasıl Çalışır?
Freze makinesi birkaç adımda çalışıyor. Bunları doğru bir şekilde takip ederseniz, çıktıda 100% hassasiyet elde edersiniz. Unutmayın, bir freze makinesinde iş parçası tek bir yerde (çalışma tablası) kalır. Kesici takımlar bu sabit iş parçasını kesmek ve şekillendirmek için hareket eder veya döner. İş mili, bu takımların tahrik edilmesinde çok önemli bir rol oynar.
İş mili, kesici takımları tutan bir parçadır. Makine tipine bağlı olarak dikey veya yatay olarak hareket edebilir. Üzerine monte edilen kesici takımlar da hareket eder. Bu hareket sırasında bu takımlar sabit malzemeye yaklaşır ve onu keser. Operatör bu kesici takımların hızını ve iş parçası ayarını kontrol eder.
Ancak CNC freze makinelerinin işleyişi çok farklıdır. Süreci otomatikleştiren ve hassasiyetlerini artıran CNC sistemini kullanmışlardır. Bu makinelerde operatörler tasarımlar yapar, bunları kodlara dönüştürür ve ardından bunları bilgisayara besler. Makine çalıştırıldığında, bilgisayar bu kodları yürütür.
Kesici takımlar kodlanmış talimatları takip eder ve buna göre kesim yapar. Ancak manuel freze makineleri operatörün daha fazla çalışmasını gerektirir. Kesiciyi monte etmeniz, iş parçasını ayarlamanız ve kesicilerin hızını ayarlamanız gerekir. Hassasiyet ve doğruluk operatörlerin becerisine bağlıdır.
Freze Makinelerinin Başlıca Çeşitleri Nelerdir?
Daha önce de söylediğim gibi farklı tipte freze makineleri. Her biri benzersiz bir kesim deneyimi sunar. Dahası, bu tipler çalışmalarında özeldir. İşte o tiplerin listesi:
- Taret Freze Makineleri
- Dikey Freze Makineleri
- Tezgahüstü Freze Makineleri
- Yatay Freze Makineleri
Taret freze makineleri daha gelişmiş ve moderndir. Çok yönlülüklerini artıran hareketli kafalarla birlikte gelirler. İş parçasını farklı açılardan kesmek için bunları kullanabilirsiniz. Dikey ve yatay frezeleme, zona yönü açısından farklılık gösterir. Dikey makineler dikey olarak yönlendirilmiş bir iş miline sahiptir.
Yani, işi yukarı ve aşağı (dikey olarak) keserler. Buna karşılık, yatay freze makineleri yatay olarak yönlendirilmiş bir iş miline sahiptir. Yani, bu miller kesici takımı yanlara doğru hareket ettirir. Tezgah üstü freze makineleri genellikle hobi amaçlı çalışanlar için faydalıdır. Kompakt ve daha ucuzdurlar, ancak performanslarından ödün verirler.
Sonuç
Freze makineleri imalat endüstrileri için kaçınılmaz hale gelmiştir. Malzemeyi mükemmel bir hassasiyetle keserler. Bununla birlikte, yanlış kullanıldığında, öncelikle hassasiyeti etkileyebilirler. Ne yazık ki, birçok kişi doğru rehberlik olmadan kullanıyor.
Sonuç olarak, kasıtsız hatalar yaparlar. Bu makinelerde önemli bir etkiye sahip olabilecek küçük şeyler var. İstedikleri hassasiyeti elde edemediklerinde makineyi suçlama eğilimindedirler. Ancak, siz bu duruma maruz kalmayacaksınız. İdeal hassasiyeti elde etmek için freze makinelerinin nasıl kullanılacağını açıkladım.